Werken in een geïnspireerde omgeving

Er met elkaar voor gaan om een mooi resultaat neer te zetten

Werken in een geïnspireerde omgeving

Als bedrijf of organisatie wil je graag een positieve stroom van energie binnen je bedrijf creëren en vasthouden. Hoe zorg je ervoor dat je medewerkers actief, betrokken en enthousiast blijven? Door vanuit een systemisch perspectief naar je organisatie te kijken, kun je inzicht krijgen waar energie in je organisatie stroomt, weglekt of stagneert en hoe je deze weer in de juiste richting kunt laten stromen.

Organisatie als systeem

Binnen het systemisch werken wordt een organisatie beschouwt als een systeem. Dat klinkt misschien wat kil en abstract – en nauwelijks menselijk. Maar dat is het wel! Een team vormt een systeem, een organisatie vormt een systeem en ook een familie vormt een systeem. Je kunt een systeem herkennen aan het feit dat het binnen het systeem er anders aan toe gaat dan buiten het systeem. In het ene team gelden andere (ongeschreven) regels dan in het andere team. Dat geldt niet alleen op het werk, maar ook bijvoorbeeld in (sport)verenigingen en familiesystemen. Er zijn momenten dat een heel syseem in flow kan zijn en de mooiste samenwerking en resultaten worden bereikt. Soms is er veel gedoe en wil het allemaal niet zo stromen.

Organisatieopstelling

Een organisatieopstelling is een prachtige methode die inzichtelijk maakt hoe de energie binnen het systeem stroomt. Een opstelling is een ruimtelijke uitbeelding van de organisatie. Het start met een vraag vanuit de organisatie, afdeling, team of individu. De voor het vraagstuk relevante delen worden opgesteld. Dit kan bijvoorbeeld de directie, de verschillende teams, klanten of product zijn. Deze delen of elementen kunnen óf met voorwerpen (houten blokjes, kopjes, figuurtjes) of met mensen in de ruimte opgesteld worden. Vervolgens geeft de opstelling een heel direct beeld van de verhoudingen en patronen boven én onder de oppervlakte van de organisatie. Waar stroomt de energie, waar is verbinding en waar stagneert het in het syseem. Een opstelling brengt zowel bewuste als onbewuste informatie uit het systeem naar boven.

In overleg met de vraaginbrenger(s) kan de begeleider van de opstelling tests en interventies doen om uit te zoeken wat de systemische “oorzaak” is van de huidige situatie en wat er nodig is voor het systeem om weer goed te kunnen stromen.

Hoe een opstelling werkt, is nog niet volledig bekend. Dat een opstelling werkt is wel wetenschappelijk aangetoond.

Uit de praktijk

Een voorbeeld – in een middelgrote organisatie ging één van de managers van een stafafdeling de organisatie verlaten. De organisatie wilde graag naar zelforganiserende teams toe werken. Het team van de vertrekkende manager vroeg zich af of er een noodzaak was voor een nieuwe leider. De meningen waren verdeeld. Binnen het team en het management.

Samen met het merendeel van het betreffende team werd met behulp van figuurtjes alle teamleden opgesteld. Ook het voltallige management, de medewerkers in het primair proces en de klant werden in de loop van de opstelling toegevoegd. Op het moment dat de manager van de stafafdeling uit de opstelling werd gehaald, werd zichtbaar dat haar taken werden overgenomen door één van de managers van de bedrijfsvoering. Dit leidde tot een splitsing in het managementteam. De andere twee managers gingen ieder bij hun eigen aansturingsgebied staan. Er ontstond verdeeldheid en strijd tussen de managers. Verder werd zichtbaar dat de adviseurs van de stafafdeling tussen het management en medewerkers van het primair proces stonden. En dit is natuurlijk niet hun positie. Zij zijn immers ondersteunend aan het primaire proces.

Om de energie in de organisatie weer goed te laten stromen, was het nodig om toch een nieuwe manager voor de stafafdeling aan te stellen. Door het inbrengen van deze manager werd in de opstelling duidelijk dat hierdoor het managementteam beter in staat zou zijn om de organisatie als geheel aan te sturen. Door ook de klant aan de opstelling toe te voegen, ontstond er een duidelijke focus in de organisatie en konden de adviseurs naast de lijnorganisatie gaan staan.

Er werd uiteindelijk besloten om toch te gaan werven voor een nieuwe manager.